W sprawie przywrócenia stosowania zapraw neonikotynoidowych w uprawie rzepak

23 czerwca 2017 r. realizując wniosek zgłoszony podczas VIII Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych IV kadencji Zarząd KRIR wystąpił do resortu rolnictwa w sprawie przywrócenia stosowania zapraw neonikotynoidowych w uprawie rzepaku. Samorząd rolniczy jest rozczarowany brakiem zgody na czasowe stosowanie zapraw neonikotynoidowych w tym sezonie w Polsce. Wycofanie zapraw spowodowało konieczność stosowania wielokrotnych oprysków, które zdecydowanie bardziej niż zaprawy zwiększają zagrożenie dla pszczół i obciążają środowisko. Rolnicy muszą wielokrotnie opryskiwać całą powierzchnię plantacji insektycydami, co zwiększa chemizację i w rezultacie ryzyko niewłaściwego stosowania tych środków oraz podwyższa koszty produkcji. Obecnie dostępne na polskim rynku alternatywy dla zapraw neonikotynoidowych są mniej skutecznie, co m.in. zwiększyło ryzyko wymarznięć plantacji. Producenci rzepaku alarmują o problemach z uzyskaniem odszkodowań od firm ubezpieczeniowych, ze względu na niewystarczającą ochronę plantacji spowodowaną brakiem zapraw.

Niezwykle niepokoi nas niesprawiedliwy sposób oceny UE bezpieczeństwa neonikotynoidów, tej zakończonej w zastosowaniach niezawieszonych (ziemniaki, buraki cukrowe, zboża ozime) i trwającej w zawieszonych zastosowaniach (rzepak, kukurydza). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), pod wpływem Komisji Europejskiej (KE), korzysta z projektu wytycznej w sprawie oceny ryzyka środków ochrony roślin dla pszczół – powszechnie krytykowanego za jego niepraktyczność i w rezultacie niezatwierdzonego przez państwa członkowskie . Co niezwykle ważne, w sposób wiążący KE i EFSA stosują ten projekt po raz pierwszy do oceny bezpieczeństwa substancji i robią to akurat w przypadku tak kluczowych neonikotynoidów. Ponadto, Komisja Europejska odrzuca wszelkie inicjatywy krajów UE, w tym Polski z 2016 r. (utworzenie grupy eksperckiej państw członkowskich do aktualizacji projektu), mających na celu szybkie uaktualnienie i przyjęcie projektu wytycznej.

Samorząd rolniczy popiera opinię, iż należy dokonać pilnej aktualizacji projektu wytycznej w sprawie pszczół, gdyż tylko praktyczne i powiązane z realistycznymi celami ochrony wytyczne mogą zapewnić wiarygodną ocenę bezpieczeństwa neonikotynoidów. Ponadto, przyjęcie zaktualizowanego projektu zwiększyłoby bezpieczeństwo zapylaczy poprzez uporządkowanie sposobów oceny wpływu substancji czynnych.

(Źródło: KRIR)